Mari menyanyi sama-sama

Mari menyanyi sama-sama

PANTUN TEKA-TEKI

PANTUN TEKA-TEKI

Ikan selar dalam kuali,

Kuali diletak celah dapur;
Yang mengejar tidak berkaki,
Yang dikejar tiada berekor?

Tanam pisang sulung tahun,
Malam-malam tanak nasi;
Dalam batang ada daun,
Dalam daun ada isi?

Tarik pukat dari pangkalan,
Gula Melaka dibuat inti;
Bila diikat ia berjalan,
Bila dibuka ia berhenti?

Buah cermai di dalam dulang,
Tepung digaul minyak sapi;
Anak ramai ibunya seorang,
Bila bergesel berapi-rapi?

Mulut manis hati nak baik,
Itulah amalan turun temurun;
Benda apa yang akan naik,
Apabila saja hujan turun.

Sumber: Iladam
Langit di Tangan, 1995.
Dewan Bahasa dan Pustaka.

Ejaan Word Scramble Game » word scramble

Build your own FREE website at Tripod.com Share: Facebook | Twitter | Digg | reddit

Penjodoh
Bilangan

 

Penjodoh bilangan
digunakan sebelum sesuatu kata atau nama yang menunjukkan jumlah atau
bilangan.

Kadangkala kata
bilangan disertai penjodoh bilangan seperti batang, buah, ekor, orang, dan
sebagainya.

Senarai penjodoh
bilangan, penggunaannya, dan contohnya adalah seperti yang berikut:

Penjodoh Bilangan	penggunaannya	Contohnya
angkatan	untuk sekumpulan manusia atau benda	kapal, tentera, pelukis, penulis
baris	untuk kedudukan benda/manusia yang berbaris	orang, kedai, rumah, pokok, tulisan, ayat, meja, kerusi
batang	untuk menunjukkan benda-benda yang panjang	sungai, lilin, galah, tiang, pen, pokok, gigi, tongkat, kapur, jambatan, jarum
bentuk	untuk benda-benda kecil yang berkeluk	mata kail, subang, cincin
berkas	untuk benda-benda yang diikat bersama-sama	kunci, lidi, kayu
bidang	untuk benda-benda yang terbentang luas	tanah, kain, sawah, permaidani, layar, kebun, tikar
biji	untuk jenis buah, sayur-sayuran, dan benda-benda yang kecil	labu, lobak, kubis, terung, bola, cawan, guli, belon, ketupat, batu, telur, gelas
Bilah	untuk benda-benda yang tajam	parang, pisau, golok, gunting, sabit, keris
buah	untuk benda-benda besar dan padu, yang tidak mempunyai bentuk yang tertentu	kereta, negeri, rumah, buku, kotak, radio, bandar, kampung, piano, komputer, kamera
buku	untuk benda-benda yang keadaannya berketul/berbongkah	sabun, roti, benang
butir	untuk benda-benda yang bulat atau kecil	telur, batu, manik, beras, peluru
carik/cebis	untuk benda-benda yang dikoyakkan	kertas, kain
cubit	untuk benda yang diambil sedikit dengan jari	garam, gula, kunyit
cucuk	untuk benda-benda yang dicucuk dengan lidi	sate
das	untuk bunyi letupan atau tembakan	meriam, pistol, senapang
deret	untuk benda-benda yang tersusun	bangunan, rumah, kedai, kereta
ekor	untuk semua jenis binatang	nyamuk, semut, kuda, buaya, musang, gajah, arnab, rama-rama
genggam	untuk benda-benda yang digenggam	pasir, beras, padi
gugus	untuk buah-buah ataupun benda	anggur, langsat, kelapa sawit, sawit, kunci
gulung	untuk benda-benda yang bergulung	filem, permaidani, tikar, dawai, kertas
helai	untuk benda-benda yang nipis dan lebar	daun, baju, kertas, kain, tuala, rambut, rumput
ikat	untuk benda-benda yang diikat	kayu, lidi, tebu, sayur, papan
iris	untuk benda-benda yang dipotong kecil-kecil	bawang, timun, daging, buahbuahan
jambak	untuk benda-benda yang bertangkai atau berangkai-rangkai	bunga, kunci
kaki	untuk benda-benda yang bertangkai	payung, cendawan, bungs
kawan	untuk kumpulan haiwan	lembu, kambing, lebah, gajah, merpati
kelompok	untuk sekumpulan manusia, haiwan, dan benda	burung, awan, pulau, bintang
kepal	untuk benda-benda yang dikepal dengan tangan	nasi, pulut, tanah
keping	untuk benda-benda yang nipis atau pipih	roti, papan, kad, gambar, biskut, tanah
kerat	untuk bahagian benda-benda yang dipotong	roti, tiang
Ketul	untuk benda-benda yang berketul dan padu	ais, daging, tulang, sabun, roti
Kotak	untuk benda-benda yang diisikan di dalam kotak	mancis, pensel, rokok, sabun, ubat nyamuk
kuntum	untuk bungs	mawar, melati, anggerik
Laras	untuk senjata api	pistol, senapang, meriam
lembar	benda-benda yang lurus dan panjang	kertas, dawai, benang
longgok	untuk benda-benda yang berada dalam longgokan	durian, pakaian, tanah, cili
naskhah	untuk bahan bacaan yang berjilid	surat khabar, risalah, majalah, makalah, buku
Orang	untuk manusia	guru, jururawat, doktor, pekedai, runcit, posmen
Papan	untuk benda-benda yang berbentuk kepingan	coklat, petai, mercun
pasang	untuk benda dan manusia yang berpasangan	pakaian, kasut, subang, suami isteri, anak
pangsa	untuk bahagian dalam buah	durian
pasukan	untuk sekumpulan orang yang berpakaian seragam	pemain kompang, polis, tentera pengakap
patah	untuk kata	perkataan, kata-kata
potong	untuk benda-benda yang sudah dipotong	kuih, daging, roti
pucuk	untuk benda-benda yang halus serta tipis dan senjata api	jarum, surat, pistol, meriam, senapang, rebung
puntung	untuk sebahagian benda yang masih menyala	rokok, bara, kayu api
rangkap	untuk puisi	pantun, sajak, syair
rawan	untuk benda-benda yang halus, labuh, dan bersirat	jala, jaring, pukat
ruas	untuk benda yang beruas-ruas	tebu, buluh
rumpun	untuk tumbuhan yang tumbuh rapat-rapat	buluh, tebu, serai, pandan, padi
sikat/sisir	untuk buah pisang	pisang
tandan	untuk buah-buahan yang bertandan	pisang, kelapa, pinang, kelapa sawit
tangkai	untuk buah-buahan, bunga-bungaan, dan daun yang bertangkai	rambutan, duku, kenanga, padi, daun
titik	untuk cecair yang menitis	air, darah, dakwat, embun
tongkol	untuk buah yang bertongkol	jagung
ulas	untuk isi buah-buahan yang berpangsa	durian, limau, nangka, cempedak
urat	untuk benda-benda yang halus dan panjang	rambut, benang, dawai,
utas	untuk benda-benda yang panjang	tali, dawai, rantai

KATA
GANDA

Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.

Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.

Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam 
perkataan tersebut.

         
Kata ganda terdiri daripada:

         
(a) kata ganda seluruh;

         
(b) kata ganda semu;

         
(c) kata ganda separa;

         
(d) kata ganda bersajak atau berima;

         
(e) kata ganda berimbuhan.

3. Terdapat
empat jenis kata Gandaan iaitu :

a. Gandaan Seluruh
Kata

b. Gandaan Separa
/ Separuh

c. Gandaan Berirama

d. Gandaan Menyaling

Gandaan Seluruh
Kata

Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada perubahan.

1.      
Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

2.      
Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().

3.      
Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja,
dan kata keterangan.

 Contoh : 

Gandaan kata nama	Gandaan Kata kerja	Gandaan Adjektif /sifat
buku-buku lembu-lembu murid-murid kawan-kawan	baring-baring pandang-pandang jalan-jalan usik-usik	manis-manis besar-besar awal-awal bulat-bulat

sama ada sebahagian
atau seluruhnya.

2.      
Kata ganda terdiri daripada:

         
(a) kata ganda seluruh;

         
(b) kata ganda semu;

         
(c) kata ganda separa;

         
(d) kata ganda bersajak atau berima;

         
(e) kata ganda berimbuhan.

Kata Ganda
Seluruh

1.      
Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

2.      
Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().

3.      
Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja,
dan kata keterangan.

Senarai Kata
Ganda Seluruh


alat-alat awal-awal
baik-baik benar-benar besar-besar budak-budak cacing-cacing cepat-cepat curam-curam
dalam-dalam daun-daun dekat-dekat elok-elok erat-erat gajah-gajah gemuk-gemuk
hampir-hampir hitam-hitam ibu-ibu jarang-jarang jari-jari kadang-kadang kasar-kasar
kereta-kereta lazat-lazat lembu-lembu lembut-lembut nakal-nakal nanas-nanas
nyaris-nyaris pagi-pagi putih-putih

1. Kata ganda
ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan

2 Kata Ganda
Semu

1.      
Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan
seluruhnya dan diberi tanda sempang.

Kata ganda semu
mempunyai makna yang khusus.

3.      
Kata ganda semu terdiri daripada kata name.

Senarai Kata
Ganda Semu

agaragar analanal
angkutangkut antinganting biribiri bulibull dekakdekak epokepok gulagula jemputjemput
jentikjentik kanakkanak kisikisi kunangkunang

kudakuda kupukupu
kurakura labahlabah layanglayang oleholeh ondeonde panjipanji pijatpijat ramarams
sumpahsumpah ubunubun umangumang undangundang

3 Kata Ganda
Separa

1.      
Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang
digandakan.

Senarai Kata
Ganda Bersajak/Berima

2.      
Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.

Senarai Kata
Ganda Separa

bebawang

bebenang

bebudak

cecair

dedalu

dedaun

dedawai

gegendang

geguli

jejari

jejarum jejentik
kekabu kekisi

kekunci kekuda
lelaki

lelangit

lelayang pepejal
pepijat pepenjuru rerambut sesiku sesungut tetamu tetangga

4 Kata Ganda
Bersajak/Berima

1.      
Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan
atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila
digandakan.

Contohnya:

(a)     
persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum,
dan sebagainya.

persamaan
bunyi di hujung:

karut-marut,
cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.

penyesuaian
bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.

Persamaan Bunyi di Pangkal	Persamaan Bunyi di Hujung	Penyesuaian bunyi Seluruhnya
batu-batan	anak-pinak	bolak-batik
beli-belah	calar-balar	compang-camping
bengkang-bengkok	cerai-berai	dolak-dalik
corat-coret	comot-momot	gopoh-gapah
degap-degup	gotong-royong	gunung-ganang
dentam-dentum	karut-marut	haru-biru
desas-Jesus	kaya-raya	huru-hara
gembar-gembur	kuih-muih	huyung-hayang
gerak-geri	pindah-randah	kacau-bilau

Gandaan Separa 
Separuh

1. Gandaan separa
dibina dengan cara memendekkan atau menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.

2. Hanya diambil
hujung perkataan itu.

Contohnya :

lelaki	bebola	lelabah	pepohon	jejari
kekuda	jejentik	kekabu	dedaun	kekisi

Gandaan Berirama

1. Gandaan Berirama
dibina dengan menambahkan perkataan yang lain bunyinya kepada perkataan asal.

2. Berlaku perubahan
ejaan dan bunyi perkataan asalnya.

Contoh :

lauk-pauk	batu-bata	saudara-mara	bukit-bukau	kacau-bilau
tunggang-langgang	tanah-tanih	semak-samun	bengkang-bengkok	gelap-gelita

Gandaan Menyalin

1. Gandaan Menyalin
dibina dengan mengekalkan kata dasarnya tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.

2. Perkataan
keduanya ditambah me ( N )

contoh :

tahu-menahu	tolong-menolong	jahit-menjahit	tarik-menarik	kejar-mengejar
sulam-menyulam	tawar-menawar	kata-mengata	sepak-menyepak	karang-mengarang
tari-menari	tangis-menangis	rampas-merampas	tumbuk-menumbuk	simpan-menyimpan

KATA
GANDA

Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.

Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.

Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam 
perkataan tersebut.

         
Kata ganda terdiri daripada:

         
(a) kata ganda seluruh;

         
(b) kata ganda semu;

         
(c) kata ganda separa;

         
(d) kata ganda bersajak atau berima;

         
(e) kata ganda berimbuhan.

3. Terdapat
empat jenis kata Gandaan iaitu :

a. Gandaan Seluruh
Kata

b. Gandaan Separa
/ Separuh

c. Gandaan Berirama

d. Gandaan Menyaling

Gandaan Seluruh
Kata

Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada perubahan.

1.      
Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

2.      
Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().

3.      
Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja,
dan kata keterangan.

 Contoh : 

Gandaan kata nama	Gandaan Kata kerja	Gandaan Adjektif /sifat
buku-buku lembu-lembu murid-murid kawan-kawan	baring-baring pandang-pandang jalan-jalan usik-usik	manis-manis besar-besar awal-awal bulat-bulat

sama ada sebahagian
atau seluruhnya.

2.      
Kata ganda terdiri daripada:

         
(a) kata ganda seluruh;

         
(b) kata ganda semu;

         
(c) kata ganda separa;

         
(d) kata ganda bersajak atau berima;

         
(e) kata ganda berimbuhan.

Kata Ganda
Seluruh

1.      
Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

2.      
Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang ().

3.      
Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja,
dan kata keterangan.

Senarai Kata
Ganda Seluruh


alat-alat awal-awal
baik-baik benar-benar besar-besar budak-budak cacing-cacing cepat-cepat curam-curam
dalam-dalam daun-daun dekat-dekat elok-elok erat-erat gajah-gajah gemuk-gemuk
hampir-hampir hitam-hitam ibu-ibu jarang-jarang jari-jari kadang-kadang kasar-kasar
kereta-kereta lazat-lazat lembu-lembu lembut-lembut nakal-nakal nanas-nanas
nyaris-nyaris pagi-pagi putih-putih

1. Kata ganda
ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan

2 Kata Ganda
Semu

1.      
Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan
seluruhnya dan diberi tanda sempang.

Kata ganda semu
mempunyai makna yang khusus.

3.      
Kata ganda semu terdiri daripada kata name.

Senarai Kata
Ganda Semu

agaragar analanal
angkutangkut antinganting biribiri bulibull dekakdekak epokepok gulagula jemputjemput
jentikjentik kanakkanak kisikisi kunangkunang

kudakuda kupukupu
kurakura labahlabah layanglayang oleholeh ondeonde panjipanji pijatpijat ramarams
sumpahsumpah ubunubun umangumang undangundang

3 Kata Ganda
Separa

1.      
Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang
digandakan.

Senarai Kata
Ganda Bersajak/Berima

2.      
Semua kata ganda separa terdiri daripada kata nama.

Senarai Kata
Ganda Separa

bebawang

bebenang

bebudak

cecair

dedalu

dedaun

dedawai

gegendang

geguli

jejari

jejarum jejentik
kekabu kekisi

kekunci kekuda
lelaki

lelangit

lelayang pepejal
pepijat pepenjuru rerambut sesiku sesungut tetamu tetangga

4 Kata Ganda
Bersajak/Berima

1.      
Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan
atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila
digandakan.

Contohnya:

(a)     
persamaan bunyi di pangkal: lalu-lalang, beli-belah, dentam-dentum,
dan sebagainya.

persamaan
bunyi di hujung:

karut-marut,
cerai-berai, calar-balar, dan sebagainya.

penyesuaian
bunyi seluruhnya: compang-camping, dolak-dalik, huyung-hayang, dan sebagainya.

Persamaan Bunyi di Pangkal	Persamaan Bunyi di Hujung	Penyesuaian bunyi Seluruhnya
batu-batan	anak-pinak	bolak-batik
beli-belah	calar-balar	compang-camping
bengkang-bengkok	cerai-berai	dolak-dalik
corat-coret	comot-momot	gopoh-gapah
degap-degup	gotong-royong	gunung-ganang
dentam-dentum	karut-marut	haru-biru
desas-Jesus	kaya-raya	huru-hara
gembar-gembur	kuih-muih	huyung-hayang
gerak-geri	pindah-randah	kacau-bilau

Gandaan Separa 
Separuh

1. Gandaan separa
dibina dengan cara memendekkan atau menyingkirkan bahagian perkataan asalnya.

2. Hanya diambil
hujung perkataan itu.

Contohnya :

lelaki	bebola	lelabah	pepohon	jejari
kekuda	jejentik	kekabu	dedaun	kekisi

Gandaan Berirama

1. Gandaan Berirama
dibina dengan menambahkan perkataan yang lain bunyinya kepada perkataan asal.

2. Berlaku perubahan
ejaan dan bunyi perkataan asalnya.

Contoh :

lauk-pauk	batu-bata	saudara-mara	bukit-bukau	kacau-bilau
tunggang-langgang	tanah-tanih	semak-samun	bengkang-bengkok	gelap-gelita

Gandaan Menyalin

1. Gandaan Menyalin
dibina dengan mengekalkan kata dasarnya tetapi diikuti dengan kata berimbuhan.

2. Perkataan
keduanya ditambah me ( N )

contoh :

tahu-menahu	tolong-menolong	jahit-menjahit	tarik-menarik	kejar-mengejar
sulam-menyulam	tawar-menawar	kata-mengata	sepak-menyepak	karang-mengarang
tari-menari	tangis-menangis	rampas-merampas	tumbuk-menumbuk	simpan-menyimpan